Kotewka orzech wodny Trapa natans L. s.l. (Trapa natans L.)
Krwawnicowate (Lythraceae), dawniej: kotewkowate (Trapaceae)
Roślina jednoroczna, zakorzeniona w dnie, o wiotkiej, podwodnej łodydze długości od 0,5 do 1,5(4) m, przy powierzchni wody maczugowato zgrubiałej. Liście podwodne drobne, równowąskie, krótkotrwałe. Z ich pachwin wyrastają pierzasto rozgałęzione, zielone, asymilujące korzenie długości kilku centymetrów. Liście pływające w charakterystycznej rozecie o średnicy 15–50 cm. Poszczególne liście pływające opatrzone są długimi (do 21 cm), rozdętymi (znajdują się tam komory powietrzne) ogonkami. Blaszka liści pływających w zarysie rombowa, zwykle długości 4-5 cm i szerokości 3,5-6 cm, z przodu z grubymi, nierównymi ząbkami. Kwiaty obupłciowe, na szypułkach długości około 1 cm, w czasie kwitnienia wzniesionych, umieszczone pojedynczo w kątach liści pływających, białe. Działki kielicha cztery, lancetowate, sztywne, po przekwitnięciu przekształcające się w kolce na rogach owocu. Płatki korony cztery, odwrotnie jajowate, długości do 8 mm, zaokrąglone lub z lekkim wcięciem na szczycie. Pręciki cztery, słupek jeden, o jajowato-stożkowatej zalążni i szyjce zakończonej tarczowato-główkowatym znamieniem, odpadającej po przekwitnięciu. Owocem jest pestkowcowaty, zwykle jednonasienny orzech o średnicy około 2,5 cm, opatrzony przeważnie czterema dużymi wyrostkami, tzw. rogami. Jadalny!
Kwitnienie: VI-IX.
Występowanie w Polsce i siedlisko: kilkaście naturalnych stanowisk na południu, głównie w Kotlinie Śląskiej (dorzecze Odry) i Sandomiersko-Oświęcimskiej (dorzecze Wisły). Osiąga w Polsce północną granicę zasięgu. Wody stojące: eutroficzne starorzecza i stawy rybne, na głębokości 1-2 m, na podłożu gliniasto-ilastym i mulistym. Często tworzy dość zwarte fitocenozy O. Gatunek charakterystyczny zespołu Trapetum natantis.
Uwaga! Gatunek ginący, podlega ochronie ścisłej.
Comments